Kubłański forum pśeśiwo anticyganizmoju w Barlinju (Bildungsforum gegen Antiziganismus) jo był z gósćowarjom Załožboweje rady, kenž jo se stwórtk, dnja 22.05.2025. Temy pósejźenja su byli mimo wótzamknjenja etatowego lěta 2024 teke změny směrnice załožby, Pěte financěrowańske dogrono a Serbski forum wědy na Lawskem arealu.

Wótzamknjenje góspodaŕskego lěta 2024

Załožbowa rada jo wobzamknuła wótzamknjenje etatowego lěta 2024. Źěl njepśetrjebanych personalnych srědkow (360.000 €) ma se za nuznje trjebne saněrowanje doma Mjertyna Nowaka-Njechorńskego wužywaś. Pó planje architekta a spěchowańskego towaristwa dejał se dom rownocasnje tak pśetwariś, až su w pśichoźe teke wětše zarědowanja na městnje móžne. Wótpowědujucy koncept za wužywanje se tuchylu wuwija.

Do zgromadnego systema za management dokumentow, kótarež se rowno za Ludowe nakładnistwo Domowina a zastojnstwo Załožby za serbski lud zarědujo, maju se pó hyšći lětosa teke Domowina z Rěcnym centrumom Witaj, Serbski institut a Serbski ludowy ansambel integrěrowaś. Z takim systemom mógu se na pś. zliceńki digitalnje pśiwześ, pśespytowaś, knihowaś a archiwěrowaś. Za toś tu integraciju jo rada 70.000 €k dispoziciji stajiła, dokulaž jo taki centralny system pód smužku tuńšy a pśinosujo, až se ze zjawnymi srědkami eficientnje góspodarijo.

Staw jadnanjow wó Pětem financěrowańskem dogronje

Ako su zastupniki pjenjezedawarjow cora zdźělili, njejo Pěte financěrowańske dogrono, kótarež ma wót 01.01.2026 płaśiś, doněnta wujadnane. „Pjenjezedawarje zasajźuju se na źěłowej rowninje za moderatne pśiměrjenje pśipłaśonkow, což gódnośujom w casu powšyknego žarjenja ako wjelgin pozitiwny signal.“ groni pśedsedaŕ rady, Marko Kowar. Dokulaž jo wusokosć pśipłaśonkow za 2026 dalej njejasna, wóstanjo zestajenje znowa góspodaŕskich planow institucijow a załožby wjelike wupominanje.

Pśeźěłana spěchowańska směrnica załožby

Załožbowa rada jo někotare nuzne změny spěchowańskeje směrnice załožby wobzamknuła, kenž płaśe za pšosby wót lěta 2026 sem. To nastupa wósebnje pówušenje maksimalneje honorarneje sajźby za wuměłske nawjedowanje lajskich chorow, rejowańskich a źiwadłowych kupkow (wót 25 €na 35 €) ako teke za cytanja (maksimalnje 300 €za dwójorěcne a 350 €za serbske cytanja). Toś te sady orientěruju se na aktualnych dopórucenjach Sakskeje za wobłuk kultura a wuměłstwo. Teke stipendij za źělny studij sorabistiki na Lipšćańskej uniwersiśe jo se pówušył a pśiměrił se z tym sajźbje DAAD. Južo wót nowego šulskego lěta sem změnijo se spěchowanje za gymnaziastow, kenž bydle tyźeń w internaśe. Pšosbu wó spěchowanje njetrjeba se južo kwartalnje, ale jano jaden raz za šulske lěto stajiś. Z tym se běrokratija za starjejšych a zastojnstwo znižyjo.

Na dalšnych wětšych změnach směrnice zastojnstwo załožby intensiwnje źěła. Nowa spěchowańska směrnica ma se až do nalěśa 2026 naźěłaś a pšawniski pśespytowaś. Pótom ma teke spěchowański koncept pśedlažaś. Nazgónjenja fachoweje pśirady a zastojnstwa zajźonych lět su pokazali, až su wobšyrne změny trjebne, wšako njewótpowědujo směrnica južo aktualnym wuwiśam.

Nosaŕski późěl za serbske źiśownje

Wót 1998 spěchujo Załožba Serbskemu šulskemu towaristwoju nosaŕski późěl za źiśownje z Witaj-konceptom. Slědujucy napšašowanju drugich nosarjow serbskich źiśownjow pśespytujo zastojnstwo, kak mógał se teke jim nosaŕski późěl spěchowaś. Zakład za taki rozsud twóri pśi tom gódnośenje pó konkretnych kriterijach. Toś te su se wuwili na zakłaźe kwalitatiwnych kriterijow spěchowanja a pósrědnjenja serbšćiny w źiśownjach, kótarež jo RCW 2014 wudał,. Něnto maju se prědne gódnośenja pśewjasć, aby rada w nazymskem pósejźenju wó dalšnem póstupowanju rozsuźiś mógała.

Staw planowanja „Serbski forum wědy na Lawskem arealu“

Pó tom, až jo Sakske ministaŕstwo za infrastrukturu a wuwiśe na kraju (SMIL) w měrcu pówušenje spěchowańskeje sumy na 50,0 mio. €wobkšuśiło, běže planowańske źěła z połneju paru dalej. Planowanje pśedłogi ma kóńc junija zakóńcone byś, až móžo se Sakskemu managementoju za imobilije a twaŕ (SIL) k pśespytowanju pśedpołožyś. Nejwětše wupominanje jo, financny ramik njepśekšocyś, wšako jo se projekt wót 63,8 mio. €, kenž jo měł prědnu pśedłogu łoni w septembrje płaśiś, na 50,0 mio. €reducěrowaś musał. Weto jo Załožba Sakskej bance za natwaŕ (SAB) južo pšosbu za prědnu spěchowańsku periodu (kenž kóńcy 2026) we wusokosći 15,0 mio. €stajiła, z pśizwólenim lice zachopjeńk junija. Wót nazymy 2025 až do kóńca 2026 ma se nutśikowne pśetwaŕ domow pśi rožku Wenkowna Lawska / Hošic hasa zachopiś, archeologiske wurywanja mjazy Stareju postownju a Lawskimi groblami pśewjasć, dom pśi Lawskich groblach wóttergaś a skóńcnje twaŕsku jamu za nowy muzej wutwariś. Až njeby se projekt dlijił, ma rada na wósebnem pósejźenju kóńc junija rozsuźiś, lěc dowóliju direktoroju, pšosbu se twaŕskeje dowólnosć pśigótowaś a zapódaś.

Dalšne temy

Załožbowa rada jo pśiradu Ludowego nakładnistwa Domowina ako teke pśiradu Serbskego ludowego ansambla z rukowanja za góspodaŕske lěto 2023 wulichowała. Mimo togo jo wóna wobtwarźiła noweju cłonkowu w gremiumoma. Do kuratorija Myta Ćišinskego jo se pówołała kněni Juliana Kaulfürstowa, kótaraž jo motiwatorka za serbsku rěc wokoło Slěpego a Wochoz, a do pśirady spěchowańskego programa „Serbska rěc a kultura w strukturnej změnje“ za projekty w Lichotnem staśe Sakska kněni Maria Thomas, sobuźěłaśeŕka w krajnoraźcowem zastojnstwje Zgórjelskego wokrejsa.

Protokol wobzamknjenjow

(pśełožk: sotra.app)

Dnjowny pórěd

1. Konstituěrowanje
   1.1 Zwěsćenje wopšawnosći k wobzamknjenju a móžnych pśedsudkownosći
   1.2 Wobzamknjenje dnjownego pórěda
   1.3 Wobzamknjenje protokola pósejźenja Załožboweje rady 21.11.2024
2. Rozpšawa organow załožby
3. Kontrola wobzamknjenjow
4. Etatowe lěto 2024
   4.1 Wótlicenje etatowego lěta
   4.2 Wužywanje zbytnych srědkow lěta 2024
5. Staw jadnanjow wó Pětem financěrowańskem dogronje
6. Projektowe spěchowanje Załožby
   6.1 Pśeźěłana spěchowańska směrnica
   6.2 Nosaŕski późěl za serbske źiśownje
7. Zaměrowe dojadnanja
8. Staw planowanja „Serbski forum wědy na Lawskem arealu“
9. Fachowa pśirada za digitalizaciju
10. Ludowe nakładnistwo Domowina tzwr - twarska napšawa a wuwiśowy koncept
11. Wulichowanje z rukowaństwa
    11.1 Wulichowanje pśirady Ludowego nakładnistwa Domowina tzwr z rukowaństwa za etatowe lěto 2023
    11.2 Wulichowanje pśirady Serbskego ludowego ansambla ptzwr z rukowaństwa za etatowe lěto 2023
12. Wobtwarźenje noweju cłonkowu w gremiumoma
    12.1 Kuratorium Myta Ćišinskego
    12.2 Pśirada spěchowańskego programa “Serbska rěc a kultura w strukturnej změnje ” za projekty w Lichotnem staśe Sakska
13. Wšake